Au lendemain de la proclamation des résultats des élections générales du jeudi 7 novembre, Lalit a dressé un post-mortem de la campagne et du vote aussi bien que des “pointers” sur l’évolution du paysage politique. Le Mauricien publie ci-dessous l’analyse de Lalit dans son intégralité.
« Eleksyon Zeneral ti karakterize par enn gran diferans ant lavil ek lakanpayn. Dan lavil ti ena batay a 3 ant MSM-ML ek PTr-PMSD ek MMM. Par kont, dan lakanpayn, ti ena batay zis a 2, ant MSM-ML ek PTr-PMSD.
An gran liyn, Lalit konstate ki kote “nimerik”, Parlman pa pu byin diferan depi seki li ti ete avan eleksyon zeneral 7 novam. MSM-ML avek so 38 syez gard plas Premye Minis. Avek so best loser ek so transfiz li ti ena 42 syez kan Lasanble nasyonal ti disout. Alor li pou res plizumwin parey – exsepte ki ML finn preske disparet. PTr-PMSD avek so 14 syez pou gard Lider lopozisyon. Li ti ena 14 syez, parey, kan Parlman ti disout. Li pou sirman benefisye Best Loser. MMM avek so 8 syez, li finn gayn enn nonb ki tom ant seki li ti ranporte an 2014 ek seki li ti reste lafin dernye Parlman, alor kapav dir, li osi, li parey. OPR gard so 2 syez, parey. Me, dinamik alinteryer Parlman pou kan mem diferan.
– Kote gouvernman, sa koze plito politikman vid, koumkwa Pravind Jugnauth finn pass par linpos, li pou teyn. Alor kapav koumans kritik so politik ekonomik, par exanp lor baz labsans prodiksyon, e lor baz nesesite aret vid sibsid dan lindistri kanyer, stop bayant later agrikol. Apre nominasyon Best Loser, nou pou pli kapav devinn Kabine minis Jugnauth. Me, deza enn de so minis ase for finn re-eli – Bodha, Callichurn, Seeruttun, Dookhun. Bann ex-MMM, kouma Ganoo, Obeegadoo, Ramano – parey kouma Collendavelloo avan zot – pou malerezman sirman rant dan sa kiltir politik plito “etatik”, pouvwarist e mem aferist ki karakteriz MSM.
– Kote Lider lopozisyon, li pu evidaman enn travayist, akoz li ena 10 eli dan sa 14-la. Kan Navin Ramgoolam pa eli enn dezyem fwa, li ti devet fer li step down kouma Lider. Dan Parlman, Lider lopozisyon pou bizin ena enn rol inportan – swa Arvin Boolell, swa Shakeel Mohamed. PMSD finn sorti afebli ek 4 eli (li posib ki nominasyon Best Loser sanz balans defors inpe ant Travayis ek PMSD.)
– Kote MMM, eleksyon apre eleksyon, li finn perdi net so imans sutyin klas travayer ki li ti ena dan lakanpayn (ki li ti ena ant 1971 ek 1981). Ariv 2019, ena kandida MMM ki finn perdi kosyon dan lakanpayn, kouma dan nimero 7 ek 9.
Avek enn kanpayn plito bi-polarize ant sirkonskripsyon nimero 4 ek 15, nou finn trouv enn marzinalizasyon lezot lafors politik, osi byin ki MMM.
Overorl, nou konstate ki parti kominal FSM finn afebli, e ki PKM, malgre enn forsing, pa finn dekole. Kote lezot formasyon politik, Bhadain finn fer byin, antan ki individi, me so parti, malgre tou so mwayin, pa finn ariv tro lwin. 100% Citoyen, li osi, malgre enn kanpayn ase tradisyonel, pa finn vreman demare. Les Verts finn marzinalize.
Lalit, nou osi, finn marzinalize. Eleksyon, dan enn lepok demobilizasyon klas travayer, kouma nou pe traverse zordi, li difisil pou parti kouma Lalit ki ena enn program sosyalist ki depann presizeman lor mobilizasyon klas travayer. An tou nou finn gayn 3 271 dimoun vot pou nou 24 kandida.* Si tou sa dimoun-la ti militan Lalit, nou ti pou kapav ariv lwin.
E anfet, seki pli inportan pou Lalit, se li premye kanpayn elektoral kot nou finn reysi fer rekritman militan “avan ek pandan” kanpayn elektoral. Sa vedir, malgre enn marzinalizasyon an term skor, nou finn benefisye enn raforsisman politik ek striktirel.
Etan done Lalit finn organiz so kanpayn elektoral dan enn fason “nasyonal” kote zeografik, plito ki par sirkonskripsyon, nou program politik finn sirkile antye Moris, e finn gayn soutyin politik. Sa sikse programatik-la ti deza koumanse kan MMM, pou premye fwa, finn inklir dan so program elektoral pwin Lalit kouma : (1) ranplas lakaz lamyant ek; (2) introdir kreol dan Parlman, e kan PTr-PMSD finn swiv Lalit par inklir dan so program introdiksyon “Komite Parlmanter” pou kontrol Lexekitif. »