Byin bizin komisyon danket dan sa ban plas swivan la parski sa fin kut nu estra ser kom pei ek ena ladan fin mem fer nu koste ek fayit. Bizin komisyon danket pu nu sosyete konpran kin arive ek ki nu met ban zafer an plas pu ki zame sa pa arive ankor. Dayer Ptr ti propoz en Economic Offenders Act dan so manifest electoral pu eleksyon zeneral 2019.
1. Linpak flat tax 15% Sithanen lor sitiasyon mari katastrofik dan ki Moris retruv li. Dapre se ki ti pe dir dan kanpayn elektoral 2005 ek apre (li pu zener en krwasans 8%) GDP Moris pu 2020 ti bizin 914 milyar rupi. Tiena COVID-19 an 2020 non? Pena problem anu pran prozeksyon GDP pu 2019, 837 milyar rupi, pu kav tir COVID dan diskisyon. GDP aktyel pu 2019 ti 498 milyar rupi. Donk zis pu 2019 mank 339 milyar rupi prodiksyon domestik (pu gayn en lide, pandemi fin kut nu 100 milyar rupi GDP an 2020). Ant 2006 ek 2019 ti mank 1,780 milyar rupi GDP u 312 fwa sa 5.7 milyar ki fek pey Betamax la. U preske 18 fwa seki pandemi fin kut nu an 2020. Ava bon osi kone kisana in profit plis sa striktir taksasyon insutenab la ek ban lezot desizyon insanse.
2. Kifer sevings fin ekrule dan Moris kumsa ek an plis zame li fin refer? Zame fin ariv sa dernye swasant an malgre ki plizir gro siklon in deza kraz nu lekonomi ek nun travers dan de sok petrolye. Sevings se meyer indikasyon rezilians en lekonomi ek en ingredian esansyel kreasyon larises. Ala en perspektiv istorik https://youtu.be/YrGd0kKcOZI.
3. Linpak ban kontra IPP lor Moris (kalite ler, lanvironman, konpetitivite, stratezi, etc). Navin Ramgoolam ti truv zot abizif ek an Novam 2007 li ti dir ban morisyin ki sa pa kav kontinye ek ki li ti pu sanz so non si li ti pu les sa ban kontra la kontinye abiz lepep. Mem lepok Paul Berenger usi ti truv ban randman ki ban IPP ti pe fer ek sa ban kontra la tro elve ek ti propoz en randman 10%. Kav sa si ti tro elve. Resaman Ramgoolam fin kalifye kontra Betamax de ‘an bon e di form’. Li a kav vin fer nu konpran kuma tu sa ban kontra IPP la diferan ek parey. Berenger usi kav vin eksplike.
4. Pert ejing Air Mauritius. Zame nun kone kin vreman pase. Purtan MK in perdi buku kas. Par milyar. Par kont ti tan buku deklarasyon sirprenan. Komisyon danket ava ekler nu. Li kav usi dir nu kifer nu konpayni aviasyon otan dan difikilte zordi ek egzamin ban dezisyon kuma Air Corridor ek asa avion.
5. Pert ejing STC. Byin drol sa parski STC ti ena en Automatic Pricing Mechanism a lepok e donk li pa ti ena pu fer ejing. Bizin kon tu ban detay lor la i konpri ki kalite kontra finansye ti servi. 4.7 milyar rupi ti perdi ladan.
6. Leta nu system sante piblik. Avan COVID-19 pasyan dializ ti pe pas buku mizer. Apre plizir fin desede resaman. Ena en komisyon danket lor la me ena plizir lot problem ki revin a la sirfas konstaman. Li pu bon konpran byin parski nun truv rol mari inportan ki nu system sante piblik fin zwe pu gard nu vivan dan pandemi ek pu konpran kifer otan pasyan ankor bizin al swiv tretman deor. Ti bizin osi kone ki ban politisyin u zot fami ki ena kik lintere dan ban system sante prive pu evalye ban konfli dintere reel u potansyel.
7. Leta nu lanvironman (i konpri kalite ler nu respire). Bizin konpran ki fin ariv nu lanvironman depi lindepandans. Pe kup montayn, tuy sovsuri par milye, kup en ta estra zoli pye, beton later agrikol, prodir tro buku dese ek nu fin vin mari vilnerab sak fwa nu gayn de gut lapli.
8. Tentativ privatizasyon CWA ek CHC. Bizin rant an detay ladan. Bizin ran piblik rapor labank mondyal lor sekter dilo pu lepep konpran kifer ti pe rod don kontra afermaz en konpayni prive. Bizin kone komye kas konpayni la ti pu gayne sak fwa lapli tonbe. Ek kone kifer in les sa zafer la dren nu ban lenerzi nasyonal pandan otan letan. Mem zafer pu CHCL.
9. Lev pake reste. Bizin kone ki egzateman ti arive an fevriye 2007 ler minis finans ti pe rod fer santaz ar promye minis akoz nominasyon guverner labank Moris. Eski nu pei ti rul san minis finans pandan plizir zur ki en zafer ki pa sipoze arive?
10. Inplikasyon proze politik lalyans Ptr/MMM an 2014. Ek sirtu ki bizin fer pu elimin/redwir sa kalite risk la.