ANOU KOZ PAROL 106

Nouvo media, rezo sosial ek zenes zordi

Dan nou dernie nimero Anou koz parol (nimero 105), nou ti met laksan lor bann zenes, zot bann valer (ek/ou absans valer), ek enn sertin form violans ki souvan karakteriz zot konportman dan sosiete. Nou ti sey explike ki souvan sa bann fenomenn-la enan kiksoz pou fer ek problem “expresion” dan sans larz sa mo-la. Zordi, nou pe abord ankor enn fwa tematik “zenes”, me an lien avek de prodwi teknolozik ki karakteriz sosiete modern: nouvo media ek rezo sosial. Nou kontan, nou pa kontan, sa de “prodwi” teknolozik-la ena enn insidans direk lor fason ki bann zenn zordi reprezant lemond otour zot, konsevwar zot bann valer par rapor ek sa lemond-la ek sirtou, konstrir zot relasion ek lezot dimounn dan sosiete, ki li onivo zot fami, zot bann kamarad, dan lekol, dan lari ou lor ninport ki sipor reel ou virtiel. Pou nou konpran inpe plis liniver nou bann zenn, anou fer inpe plis konsesans ek sa de fenomenn teknolozik la.

 …

Zenes ek nouvo media

“To’nn get dernie epizod Game of Thrones? Non, mo ti pe zwe Fortnite”. Bann zenn ena enn ta lokipasion avek nouvo media. Ki li bann aplikasion kouma Netflix, Instagram, TikTok, SnapChat, WhatsApp ouswa bann YouTubers ou bann vloggers seleb oubien bann zwe online, zot lemond kapav paret bien alien pou bann adilt. Enn ta dimounn panse lakoz samem zenes pe perdi bann valer. Si nou reflesi bien, li ti touletan koumsa. Sak nouvo zenerasion ena so nouvo media ek so nouvo lamod. Enn lepok ti ena matine sinema, apre ti ena bann magazinn kouma…, apre ti ena walkman ek discman. Sak ansien zenerasion gagn taksion avek bann ki pli zenn. Diferans zordi, seki tou al pli vit ek nepli ena frontier ant bann pei lor Internet, apart detrwa ka. Me, tout-fason, pa kapav konsider bann nouvo media kouma sel responsab bann problem dan nou sosiete. Ena enn ta lezot fakter ki fer ki zenes mal tourne: mank fasilite ek lwazir dan landrwa, mank role models dan lantouraz, mank lankadreman dan lekol ek dan lakaz, mank dialog ant bann zenerasion. Kitfwa inn ler pou bann adilt esey konpran bann zenn, kone ki bann zenes ape fer lor nouvo media pou ki zot kapav gagn dialog ansam?

…

Statistik lor konsomasion rezo sosial par bann zenn

Dan enn lartik ki finn paret an Zanvie 2019, Magazinn Forbes (1) finn pibliye rezilta enn lanket ki finn fer lor itilizasion rezo sosial parmi 1454 zenn ant 16 ek 25 an dan Lafrans. Si bann rezo sosial inn vinn enn zouti indispansab dan lavi bokou dimounn aster-la, sa lanket-la montre ki parmi bann zenn, ena bann labitid partikilie ki demark zot depi bann adilt. Anou zet enn koudey lor detrwa pwin for rezilta sa lanket-la. Si Facebook res rezo sosial ki plis itilize atraver lemond, sa lanket-la montre ki bann zenn prefer servi Instagram ek Snapchat ek, dapre mem lanket, Instagram finn konn enn marz progression 9% parmi bann zenn konpare an 2017. Dapre enn lot lanket ki finn realize an Belzik (2), 64% bann zenn ena enn profil lor bann rezo sosial, e se apartir laz 9 an (25 % bann zenn) ki zot komans ouver zot kont lor enn rezo sosial, mem si laz legal pou ouver enn kont lor sertin rezo sosial li 13 an. Pou Moris (3), bann statistik lane 2016 montre ki 94% bann zenn ki ti aze ant 12 ek 19 an, ti pe servi portab ek 87% ti konekte a internet.

…

Bann rezo sosial

Instagram, Snapchat, WhatsApp, Facebook? Se bann nouvote ki’nn vinn enn kiltir pou bann zenn. Rezo sosial enn mwayin kominikasion gratwi ek kominikasion, li enn aspe vital dan sosializasion tou dimounn. Bizin telefone, avoy mesaz? Bann rezo reprezant enn fasilite ki disponib pou preske zot tou.
Bann rezo sosial osi ena enn fonksion bien esansiel dan lavi bann zenn kan sa konsern akizision linformasion. Sertin bann zenn azordi nepli mem lir zournal tradisionel, me zot informe par bann nouvel lor rezo sosial.  Zot osi reprezante lor bann platform pou expresion santiman, panse ek individialite. Sa, li inportan pou bann zenn parski deza zot pe experyans boukou sanzman, e bann rezo sosial, se bann mwayin sin pou zot ‘koze’. Anplis, sa bann rezo-la donn bann zenn oportinite fer kamarad ek sosializ atraver enn lekran. Li ed sirtou bann adolesan ki timid e ki ena enn sans pou develop zot sosialman. Bann rezo sosial, zot osi enn mwayin divertisman pou bann zenn e zot ed pou sansibiliz dimounn. Ena deza boukou kanpagn lor bann problem lanvironnman, ledikasion, lasante ek sosial lor bann rezo. Sa kapav ankouraz bann zenn partisip dan bann aktivite benevol. Nou bizin rekonet bon kote bann rezo sosial. Li touzour vre ki tou zafer ena so move kote ousi…, me tou depann lor itilizasion ki fer ek zot.

…

Media dan mo lavi zenes

Mwa, an tan ki enn zenes, mo panse ki zordi zour, media li enn bon zafer ki pe pran plis lanpler ek linportans dan nou lavi. Mo pe koz lor bann nouvo tip media ki plis lamod parski media lontan li enn lot zafer. Media lontan ti plito toule gramatin al aste zournal ou ekout radio pou kone ki pe pase dan pei. Zordi nou gagn tou lor internet, facebook, etc., nou pa interese pou aste zournal ek, nou zenes, nou nepli interese ar kone ki pe arive dan lemond akoz nou prefer diverti e sa li enn move zafer. Zenes zordi zour nepli ena manier e zot pa interese ek aktialite pei, zot pa mem kone kisann-la minis ledikasion! Kan mo reflesi lor la mo rann mwa kont ki media ed mwa dan boukou kiksoz, ki li dan ledikasion ou dan lavi limem. Me, nou zenes, rar nou servi li kouma bizin.

…

Telefonn portab dan lavi zenes Rodrig

Premyin telefonn portab inn rant Rodrig 2001, alor ki dan Moris, sa fer deza enn trantenn lanin ki popilasion inn koumans servi portab. Depi sa, parey kouman preske partou ayer dan lemond, telefonn portab inn integre lavi bann Rodrige, sirtou kotidien so bann zenes. Bann zenn Rodrige zordi kapav gagn difikilte pou krwar ki pa lontan desela, pa ti mem enan Internet dan Rodrig oubien ki koneksion ti telman lant ki ti pe pran enn zournin pou upload enn foto online. Se enn bann rezon ki fer bann zenes servi bann aplikasion ki pa forseman nesesit enn koneksion Internet. Par exanp enan “Share it” ki bann zenn Moris pa forseman konin, pou avoy bann fisie oubien bann lezot aplikasion ki kapav servi offline. Pourtan, mem si napa koneksion dan bokou lakaz, bann zenes an permanans servi Mobile Data pou aksed bann rezo sosio. Souvan ou pou trouv bann zenn Rodrige ek Rodrigez pe profit koneksion ki enan dan bann lespas piblik pou ogmant zot konesans lor bokou kiksoz, so bon koman so move. Kan konesans-la bon, li permet elarzi zot reflexion e kan li pa forseman bon, plizier devlop bann form adiksion kot zot pas enn ta letan online ek negliz bann lezot zafer kouman zot letid ek sirtou lavi sosial, ki okip enn plas inportan dan sosiete ek kiltir Rodrig. Penan dout, itilizasion progresif telefonn portab dan Rodrig, donn enn indikasion lor plas inportan ki li okipe dan lavi bann zenn, pou kominike ek reste konekte ek lemond, me anou zis fer atansion ki li pa pran plis plas ki bizin.

…

1.https://www.forbes.fr/business/jeunes-et-reseaux-sociaux-quen-est-il-en-2019/?cn-reloaded=1

2.http://www.childfocus.be/fr/prevention/securite-en-ligne/professionnels/les-jeunes-et-les-reseaux-sociaux

3.http://statsmauritius.govmu.org/English/Publications/Pages/ICT_Stats_Yr17.aspx